اگر از دیزل ژنراتورها استفاده میکنید یا قصد خرید آن را دارید، مصرف سوخت یکی از مفاهیم بسیار مهمی است که باید به آن توجه زیادی داشته باشید. مصرف سوخت دیزل ژنراتور یعنی مقدار سوختی که یک ژنراتور برای تولید برق مصرف میکند که بستگی به توان ژنراتور، میزان بار متصل، راندمان موتور، کیفیت سوخت، شرایط محیطی و… دارد. در این مقاله از رخشا دیزل آسیا قصد داریم دلیل اهمیت مصرف سوخت دیزل ژنراتور و جدول مصرف سوخت دیزل ژنراتور از برندهای مختلف بر اساس توانها آن را بررسی کنیم.
مصرف سوخت در دیزل ژنراتور؛ چرا اندازهگیری آن مهم است؟
یکی از مهمترین شاخصهای عملکرد دیزل ژنراتورها، مصرف سوخت آن است؛ یعنی مقدار سوخت (گازوئیلی) که دستگاه برای تولید برق مصرف میکند. هنگام خرید دیزل ژنراتورها باید حتماً مصرف سوخت دیزل ژنراتور را درنظر داشته باشید؛ چرا که تاثیر مستقیم روی هزینههای تولید برق و بهرهبرداری از دستگاه دارد. البته باید میزان سوخت مصرفی تحت بارهای مختلف را بررسی و بر اساس آن بهترین دیزل ژنراتور را انتخاب کنید.
چرا اندازهگیری مصرف سوخت دیزل ژنراتور مهم است؟
چند دلیل مهم برای محاسبه مصرف سوخت دیزل ژنراتور وجود دارد:
- کنترل هزینههای بهرهبرداری: سوخت یکی از مهمترین هزینههای دیزل ژنراتور است که با انتخاب ژنراتوری با مصرف سوخت پایین یا حذف بار غیرضروری از دستگاه میتوانید تا حد زیادی به کاهش هزینههای تولید برق و بهرهبرداری کمک کنید.
- ارزیابی عملکرد و راندمان ژنراتور: با دانستن مصرف دیزل ژنراتور میتوانید عملکرد و راندمان آن را بررسی کنید. اگر ژنراتور بیش از حد استاندارد سوخت مصرف کند، نشاندهنده راندمان پایین، بار بیش از اندازه، تنظیم نبودن موتور و… است.
- تشخیص مشکلات فنی دستگاه: با دانستن میزان مصرف سوخت دیزل ژنراتور میتوان هنگام بالا رفتن غیرعادی مصرف سوخت متوجه مشکل فنی در دستگاه یا نیاز به سرویسهای دورهای آن شوید.
- برنامهریزی برای سوخترسانی به ژنراتور: با دانستن میزان مصرف سوخت میتوانید برنامهریزی درستی برای فراهم کردن سوخت داشته باشید تا دستگاه بدون سوخت نماند و متوقف نشود.
- کاهش مصرف سوخت و اثرات زیستمحیطی: با انتخاب ژنراتوری که مصرف سوخت کمتری دارد، علاوه بر بهینهسازی مصرف سوخت میتوانید آلایندههای محیط زیستی و انتشار گازهای گلخانهای را هم کاهش دهید.
بنابراین محاسبه مصرف سوخت دیزل ژنراتور اهمیت بسیار زیادی دارد و هنگام استفاده از ژنراتورها باید حتماً جدی بگیرید.
عوامل موثر بر مصرف سوخت
یکی از مهمترین مسائلی که باید قبل از محاسبه مصرف سوخت ژنراتور دیزلی درنظر بگیرید، عوامل موثر بر آن است. 7 عامل مهم وجود دارد که عبارتند از:
۱. کیفیت سوخت
هر چقدر سوخت مصرفی کیفیت بالاتری داشته باشد، فرآیند احتراق بهینهتر بودن و میزان سوخت مصرفی کاهش پیدا میکند. البته سوخت بیکیفیت علاوه بر مصرف زیاد، باعث آسیب دیدن قطعات مختلف موتور و محفظه احتراق میشود.
۲. شرایط محیطی
شرایط محیطی تاثیر مستقیم روی مصرف سوخت دیزل ژنراتور دارد؛ مانند دما، رطوبت و ارتفاع. در ارتفاعات بالا که فشار بیشتر و دمای هوا کمتر است، راندمان موتور کاهش پیدا کرده و این موضوع باعث افزایش مصرف سوخت میشود. بهصورت کلی، شرایط جدی سرد و سخت، باعث افزایش مصرف سوخت میشود.
۳. مدت زمان کارکرد
هر چقدر کارکرد یک دستگاه طولانیتر باشد، قطعات داخلی آن مستهلکتر شده و این موضوع باعث افزایش مصرف سوخت خواهد شد. البته سرویس و نگهداری دورهای هم اهمیت بسیار زیادی در سلامت دستگاه و بهینه بودن مصرف سوخت دارد.
۴. بار متصل به ژنراتور
مهمترین عامل موثر در مصرف سوخت، بار متصل به ژنراتور است. هر چقدر بار متصل به دستگاه بیشتر باشد، میزان سوخت مصرفی هم افزایش مییابد. البته اگر بار متصل به ژنراتور خیلی کمتر از توان آن باشد، باز هم راندمان کاهش پیدا کرده و مصرف سوخت بیشتر میشود. بنابراین باید بار متصل به دستگاه متعادل و حدود ۷۰ درصد توان اسمی آن باشد.
۵. توان و ظرفیت اسمی
انتخاب دیزل ژنراتور باید بر اساس توان موردنیازتان باشد؛ چرا که یکی از عوامل مهم در مصرف سوخت دستگاه، توان و ظرفیت اسمی آن است. توان نباید خیلی بیشتر یا کمتر از توان اسمی دستگاه باشد؛ چرا که در هر دو صورت باعث افزایش مصرف سوخت میشود.
اگر نمیدانید توان دیزل ژنراتور شما چقدر است و چطور میتوان آن را محاسبه کرد؛ مقاله (توان دیزل ژنراتور و اهمیت آن + فرمول و جدول تبدیل کاوا به آمپر) راهنمایی کامل را به شما ارائه خواهد داد.
۶. طراحی و راندمان ژنراتور
طراحی موتور تاثیر مستقیم روی مصرف سوخت ژنراتور دیزل دارد؛ چرا که کیفیت طراحی و تکنولوژی احتراق روی راندمان دستگاه تاثیرگذار است. موتورهای جدید استانداردهای بیشتری را رعایت کرده و طراحی آن بهینهتر است؛ بنابراین میزان مصرف سوخت هم کمتر است.
۷. شرایط نگهداری و سرویسهای دورهای
شرایط نگهداری و سرویس دورهای دستگاه تاثیر مستقیم روی مصرف سوخت دارد. روغن نامناسب، فیلترهای کثیف، تنظیم نبودن انژکتورها و… باعث افزایش مصرف سوخت میشود. بنابراین نگهداری و سرویس دورهای در هر ژنراتوری با هر ظرفیت و برندی را جدی بگیرید.
استانداردهای مصرف سوخت
یکی از مهمترین مسائلی که باید در مورد میزان مصرف سوخت دیزل ژنراتور بدانید، استانداردهای مربوط به آن است. این استانداردها در شرایط خاصی آزمایش میشود که شامل دمای محیط، فشار مشخص، بار پایدار و یکنواخت، سوخت استاندارد و موتور سالم است. استاندارد ISO 8528 یکی از استانداردهای مصرف سوخت مهم در سراسر دنیا است که بر اساس آن ابتدا توان نامی ژنراتور تعریف میشود؛ سپس مصرف سوخت در بارهای ۲۵٪، ۵۰٪، ۷۵٪ و ۱۰۰٪ اندازهگیری و اعلام میشود. همچنین شرایط محیطی و نحوه انجام تست هم در آن اهمیت بسیار مهم است.
در برخی کشورها استانداردهای دیگری هم وجود دارد که عبارتند از:
- استاندارد BS 5514: استاندارد کشور بریتانیا است که توان خروجی و مصرف سوخت را مشخص میکند؛ البته بیشتر در ژنراتورهای قدیمی از آن استفاده میشود و امروزه کمتر موردتوجه قرار میگیرد.
- استاندارد DIN 6271: استاندارد کشور آلمان بوده و بسیاری از فاکتورهای آن مشابه ISO است؛ توان، مصرف سوخت و عملکرد دستگاه مهمترین معیارهایی هستند که این استاندارد بررسی میکند.
- استاندارد SAE: استاندارد مربوط به انجمن مهندسان خودرو (SAE) که تمرکز آن روی عملکرد دستگاه و مصرف سوخت آن است؛ از این استاندارد در مشخصات فنی موتورهای دیزلی تولید شده برای اطلاعرسانی به مصرفکننده استفاده میشود.
در استانداردهای بالا واحد مصرف سوخت دیزل ژنراتور لیتر بر ساعت (L/h)، لیتر بر کیلوواتساعت (L/kWh) و گرم بر کیلوواتساعت (g/kWh) است؛ البته لیتر بر کیلوواتساعت (L/kWh) را دقیقترین شاخص راندمان و مصرف سوخت میدانند.
نمودار مصرف سوخت دیزل ژنراتورها از پایین ترین تا بالاترین کاوا
در نمودار زیر میتوانید میزان مصرف سوخت دیزل ژنراتورها با توانهای مختلف را ببینید:

در نمودار بالا محاسبه مصرف سوخت دیزل ژنراتور بر اساس بارهای مختلف است که میتوانید میزان مصرف را مشاهده کنید.
جدول کامل مصرف سوخت دیزل ژنراتورها برای توانهای مختلف
در جدول زیر میزان سوخت مصرفی دیزل ژنراتورهای با توان پایین (تا ۱۰۰ کاوا) برای توانهای مختلف آمده است:
| مصرف سوخت دیزل ژنراتورها با توان پایین | ||||
| توان (kVA) | ۲۵ درصد بار | ۵۰ درصد بار | ۷۵ درصد بار | ۱۰۰ درصد بار |
| ۲۰ kVA | ۱.۵ | ۲.۵ | ۳.۸ | ۴.۸ |
| ۳۰ kVA | ۲ | ۳.۵ | ۵.۵ | ۶.۸ |
| ۵۰ kVA | ۳ | ۵.۵ | ۸.۵ | ۱۰.۵ |
| ۷۵ kVA | ۴.۵ | ۸ | ۱۲.۵ | ۱۵.۵ |
| ۱۰۰ kVA | ۵.۵ | ۱۱ | ۱۷ | ۲۱ |
سوخت مصرفی دیزل ژنراتورهای با توان پایین (تا ۳۰۰ کاوا) عبارتند از:
| مصرف سوخت دیزل ژنراتورها با توان متوسط | ||||
| توان (kVA) | ۲۵ درصد بار | ۵۰ درصد بار | ۷۵ درصد بار | ۱۰۰ درصد بار |
| ۱۵۰ kVA | ۸ | ۱۶ | ۲۴ | ۳۰ |
| ۲۰۰ kVA | ۱۰ | ۲۱ | ۳۲ | ۴۰ |
| ۲۵۰ kVA | ۱۳ | ۲۶ | ۳۹ | ۴۸ |
| ۳۰۰ kVA | ۱۵ | ۳۲ | ۴۸ | ۶۰ |
سوخت مصرفی دیزل ژنراتورهای با توان بالا (تا ۱۰۰۰ کاوا) عبارتند از:
| مصرف سوخت دیزل ژنراتورها با توان بالا | ||||
| توان (kVA) | ۲۵ درصد بار | ۵۰ درصد بار | ۷۵ درصد بار | ۱۰۰ درصد بار |
| ۴۰۰ kVA | ۲۰ | ۴۲ | ۶۵ | ۸۰ |
| ۵۰۰ kVA | ۲۵ | ۵۲ | ۸۰ | ۱۰۰ |
| ۷۵۰ kVA | ۳۸ | ۸۰ | ۱۲۵ | ۱۵۵ |
| ۱۰۰۰ kVA | ۵۰ | ۱۰۵ | ۱۶۵ | ۲۰۵ |
واحد مصرف سوخت جدول بالا لیتر بر ساعت (L/h) است. درنظر داشته باشید که کمترین راندمان ژنراتورها در ۲۵ درصد بار رخ میدهد و بهترین راندمان در حالت ۷۰ تا ۸۰ درصد بار است. همچنین در برندهای مختلف میزان سوخت مصرفی کمی متفاوت است و ممکن است سوخت مصرفی بر اساس برند، شرایط محیطی، کارکرد دستگاه و… فرق کند.
نمودار مقایسه مصرف سوخت بین برندها
در جدول زیر میزان مصرف سوخت برندهای پرکینز (Perkins)، مرسدسبنز (Mercedes-Benz)، Cummins، Volvo Penta و MTU آمده است:
| مصرف سوخت دیزل ژنراتور ۱۰۰ کاوا برندهای مختلف | ||||
| توان (kVA) | ۲۵ درصد بار | ۵۰ درصد بار | ۷۵ درصد بار | ۱۰۰ درصد بار |
| Perkins | ۵ | ۱۰.۵ | ۱۶.۵ | ۲۱ |
| Mercedes-Benz | ۴.۸ | ۱۰ | ۱۶ | ۲۰.۵ |
| Cummins | ۵.۲ | ۱۱ | ۱۷ | ۲۲ |
| Volvo Penta | ۵ | ۱۰.۵ | ۱۶.۵ | ۲۱ |
| MTU | ۴.۹ | ۱۰.۲ | ۱۶.۳ | ۲۰.۸ |
تفاوت مصرف سوخت برندهای مختلف بین ۲ تا ۵ درصد است که در جدول بالا دیده میشود. برای درک بهتر میتوانید به نمودار زیر توجه کنید:

البته این موضوع را درنظر بگیرید که مصرف سوخت تنها یکی از فاکتورهای مهم برای انتخاب بهترین دیزل ژنراتور است و لازم است فاکتورهای دیگری را هم درنظر بگیرید.
مصرف سوخت واقعی دیزل ژنراتورها در برابر مصرف اسمی
یکی از مهمترین مسائلی که باید در مورد میزان مصرف سوخت دیزل ژنراتور درنظر بگیرید، این است که مصرف سوخت واقعی در برابر مصرف اسمی متفاوت است:
- مصرف اسمی: این میزان مصرف سوخت توسط سازنده در دفترچه آمده و تست آن در شرایط آزمایشی است. در واقع ژنراتور با بار ۱۰۰ درصد و شرایط استاندارد محیطی آزمایش شده و میزان مصرف آن بر حسب لیتر در ساعت (L/h) یا گرم سوخت بر کیلووات ساعت (g/kWh) آمده است. این شاخص نظری است و در عمل نمیتوانید چنین مصرف سوختی را تجربه کنید.
- مصرف سوخت واقعی: مصرف سوخت واقعی همان مقدار سوختی است که یک ژنراتور در عمل میسوزاند! این مصرف به بار واقعی، کیفیت سوخت، کیفیت روغن، شرایط محیطی، وضعیت نگهداری و سن ژنراتور، نوع بار و… بستگی دارد.
فرمول محاسبه مصرف سوخت دیزل ژنراتور
برای محاسبه مصرف سوخت واقعی میتوانید از رابطه زیر استفاده کنید:
مصرف واقعی (L/h) = مصرف اسمی * (۰.۷+۰.۳×بار نسبت به نامی)
با فرمول بالا بهراحتی میتوانید میزان مصرف واقعی را اندازهگیری کنید. البته باز هم این موضوع را درنظر داشته باشید که دقیقاً همین عدد نمیشود و باتوجهبه وضعیت دستگاه، شرایط محیطی، میزان بار مورد استفاده و… متفاوت است. همچنین در بارهای پایین میزان مصرف سوخت نسبت به توان تولید شده بیشتر است؛ یعنی g/kWh بالاتر از مقدار اسمی خواهد بود.
راهکارهای کاهش مصرف سوخت دیزل ژنراتور
چند راه برای کاهش میزان مصرف سوخت دیزل ژنراتور وجود دارد:
- استفاده بهینه از ژنراتور: با استفاده حدود ۷۵ درصد از بار اسمی میتوانید مصرف سوخت را کاهش و راندمان را بالا ببرید.
- نگهداری و سرویس منظم: مصرف سوخت تحت تاثیر مستقیم کیفیت روغن، فیلترها و سیستم احتراق است. بنابراین با سرویسهای دورهای میتوانید موتور سالمتر، تمیزتر و بهتری داشته باشید که نتیجه آن کاهش مصرف سوخت در راندمان مشابه است.
- کیفیت سوخت مصرفی: هر چقدر کیفیت سوخت بالاتر باشد، رسوب و ناک کمتر بوده و راندمان افزایش پیدا میکند. همچنین اگر سوخت مصرفی کیفیت پایینی داشته باشد، میزان مصرف بیشتر میشود.
- شرایط محیطی: اگر ژنراتور در محیطی با تهویه مناسب باشد، موتور بهینهتر و خنکتر است. این کار باعث کاهش دمای محیط شده و میزان مصرف سوخت را هم کاهش میدهد.
- کاهش مصرف در تجهیزات متصل: گاهی اوقات تجهیزات متصل به ژنراتور با حداکثر توان کار میکند که نیازی به آن نیست؛ با کاهش بار آن میتوانید میزان بار ژنراتور را هم کاهش دهید که با این کار عمر مفید، راندمان و سوخت مصرفی کاهش پیدا میکند.
با درنظر گرفتن راهکارهای بالا میتوانید مصرف سوخت دیزل ژنراتور را تا حدودی کاهش دهید.
معرفی ژنراتورهای کممصرف در بازار ایران
اگر قصد خرید کممصرفترین ژنراتورهای بازار ایران را دارید، گزینههای زیر بهترین انتخاب هستند:
- ژنراتورهای برند کامینز: این برند یکی از برندهای شناختهشده در ایران و جهان است که ژنراتورهای با توان پایین (برای مصارف خانگی) و ژنراتورهای با توان بالا (برای مصارف صنعتی) تولید میکند. مصرف سوخت آن قابل قبول بوده و میتوانید برای مصارف صنعتی، ساختمانی و پروژههای با نیاز به توان بالا و استفاده طولانی به سراغ آن بروید. مدل ۵۵ kVA برند کامینز یکی از بهترین گزینهها است که حدود ۱۲.۸ لیتر در ساعت برای بار کامل سوخت مصرف میکند.
- ژنراتورهای برند پرکینز (Perkins): یکی از برندهای معتبر در ایران با راندمان مناسب نسبت به مصرف سوخت است که هزینه نگهداری پایینی دارد. در مدلهای با توان پایین آن مصرف سوخت نسبتاً پایین بوده و میتوانید به خدمات پس از فروش آن دسترسی داشته باشید. مدلهای ۵۰ تا ۶۰ کاوا از برند کامینز یکی از بهترین گزینهها است که حدود ۶.۴ تا ۹ لیتر در ساعت برای بار ۷۵ درصدی سوخت مصرف میکند.
- ژنراتورهای برند بنز (Mercedes‑Benz): یکی دیگر از برندهای بازار ایران با سابقه طولانی است که موتورهای آن، دوام بالا و کیفیت ساخت بالا دارد. مدلهای ۵۰ کاوا از برند بنز یکی از بهترین گزینهها است که حدود ۱۲.۵ لیتر در ساعت برای بار کامل سوخت مصرف میکند.
اگر قصد خرید ژنراتورهای بالا را دارید، رخشا دیزل آسیا در کنارتان است تا با خیالی آسوده خرید کنید. نه تنها در بخش فروش، بلکه در بخش خدمات پس از فروش هم در کنارتان هستیم تا با خیالی آسوده برای مدت زمان طولانی از آن استفاده کنید. اگر هم برای خرید ژنراتور نیاز به مشاوره دارید، کافی است با ما تماس بگیرید تا کارشناسان ما بهصورت کامل شما را راهنمایی کنند. همچنین میتوانید لیست قیمت بروز محصولات بالا را در صفحه لیست قیمت محصولات رخشا دیزل آسیا مشاهده کنید.
جمع بندی
اگر قصد خرید دیزل ژنراتور دارید، باید حتماً مصرف سوخت دیزل ژنراتور را درنظر بگیرید. در این مقاله به بررسی میزان مصرف سوخت دیزل ژنراتور پرداختیم و فرمول محاسبه مصرف سوخت دیزل ژنراتور را هم بررسی کردیم. همچنین جدول مصرف سوخت دیزل ژنراتور برندهای مختلف در این مقاله وجود دارد تا بر اساس میزان مصرف سوخت بهترین انتخاب را داشته باشید. البته فاکتورهای زیادی برای خرید بهترین ژنراتور وجود دارد که باید آنها را هم درنظر بگیرید. اگر سوالی در مورد این مقاله دارید، از طریق بخش نظرات مطرح کنید تا شما را به صورت کامل راهنمایی کنیم.