یکی از بخش‌های بسیار مهم و اساسی در دیزل ژنراتورها، روغن موتور است. روغن موتور نقش بسیار مهمی در عملکرد دستگاه دارد و در صورت عدم توجه به آن، آسیب‌های جدی به دستگاه وارد می‌کند. بنابراین در صورت استفاده از این دستگاه باید حتماً حواستان به زمان تعویض روغن دیزل ژنراتور باشد. درنظر گرفتن زمان تعویض روغن موتور دیزل ژنراتور کمک بسیار زیادی به سالم ماندن دستگاه، کارایی و همچنین کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری آن می‌کند.
اما چطور بهترین زمان تعویض روغن دیزل ژنراتور چه موقع است و نکات مهم آن کدام هستند؟ در این مقاله قصد داریم به بررسی هر چیزی که لازم است در مورد زمان تعویض روغن دیزل ژنراتور بدانید می‌پردازیم تا با درنظر گرفتن آن‌ها، عمر مفید دیزل ژنراتور را افزایش داده و از آسیب دیدن آن جلوگیری کنید.
تعویض روغن دیزل ژنراتور؛ چرا مهم است؟
روغن دیزل ژنراتور یکی از بخش‌های مهم و اساس دستگاه است که نقش مهمی در عملکرد دستگاه دارد. درصورتی‌که روغن دیزل کم باشد، به قطعات دستگاه آسیب جدی وارد می‌شود. البته تنها کم بودن سطح روغن منجر به آسیب نمی‌شود؛ بلکه بر اثر گذشت زمان و عدم تعویض آن، کارایی خود را از دست داده و باز هم به قطعات موتور آسیب وارد می‌کند.
از مهم‌ترین وظایف روغن در دیزل ژنراتورها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- روان‌کاوی و کاهش اصطکاک قطعات موتور: جلوگیری از سایش یا فرسایش قطعات موتور
- کمک به خنک شدن قطعات موتور دیزل: با کمک جذب گرمای تولید شده توسط موتور
- جلوگیری از تجمع رسوب و ذرات فلزی: جذب رسوبات، دوده‌ها و فلزات حاصل از احتراق
- افزایش عمر مفید موتورهای دیزلی: کاهش استهلاک قطعات و افزایش دوام دستگاه
- جلوگیری از اکسید شدن قطعات داخلی دستگاه: خاصیت ضد زنگ روغن برای جلوگیری از اکسید شدن قطعات مختلف داخلی موتور
- بهینه‌سازی مصرف سوخت: موتورها با روغن تازه عملکرد بهتر و بهینه دارند و مصرف سوخت کاهش پیدا می‌کند.
هرچقدر به زمان تعویض روغن دیزل ژنراتور بیشتر توجه داشته باشید، عمر مفید دستگاه بالاتر رفته و استهلاک قطعات مختلف داخلی موتور کاهش پیدا می‌کند.
حجم روغن دیزل ژنراتور
اگر قصد تعویض روغن موتور دیزل را دارید، باید اطلاعات کافی در مورد حجم روغن دیزل ژنراتور داشته باشید! چرا که هر چقدر حجم آن از میزان استاندارد کمتر باشد، میزان اصطکاک میان قطعات و استهلاک آن‌ها افزایش پیدا می‌کند. همچنین هر چقدر حجم آن از میزان استاندارد بیشتر باشد، فشار روغن افزایش پیدا کرده و آسیب جدی به ژنراتور وارد می‌شود.
فاکتورهای مختلفی روی حجم روغن دیزل ژنراتور تاثیرگذار هستند که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- عمر ژنراتور: هرچقدر عمر ژنراتور بیشتر باشد، روغن بیشتری برای عملکرد بهتر نیاز است.
- نوع روغن موتور: باتوجه به نوع روغن موتور و کیفیت آن، حجم موردنیاز هم تغییر می‌کند.
- حجم موتور: هر چقدر حجم موتور بیشتر و ژنراتور بزرگ‌تر باشد، حجم روغن بیشتری نیاز است.
- دمای محیط: هر چقدر دمای محیط بالاتر باشد، میزان روغن موردنیاز کمتر از حد استاندارد است.
معمولاً روی کاتالوگ دیزل ژنراتور، حجم روغن موردنیاز برای عملکرد بهینه و استاندارد آمده است. با این حال بهتر است همیشه وضعیت روغن دستگاه را بررسی کنید تا در صورت نیاز به آن روغن اضافه کرده یا روغن ژنراتور را تعویض کنید.
زمان تعویض روغن دیزل ژنراتور
اکنون که در مورد روغن موتور، اهمیت آن و حجم روغن موردنیاز برای دیزل ژنراتور اطلاعات خوبی کسب کردید، احتمالاً این سوال برایتان پیش می‌آید که بهترین زمان تعویض روغن دیزل ژنراتور چه موقع است؟ زمان تعویض روغن موتور دیزل ژنراتور به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- زمان تعویض روغن بر اساس ساعت کارکرد: بهترین زمان برای تعویض روغن دیزل ژنراتور بر اساس ساعت کارکرد آن است. معمولاً در شرایط استاندارد پس از ۱۰۰ ساعت باید روغن دیزل ژنراتور تعویض شود. البته گاهی اوقات این زمان کمتر یا بیشتر می‌شود که بستگی به شرایط محیطی و همچنین کیفیت روغن مورد استفاده دارد.
- زمان تعویض روغن بر اساس تاریخ روغن کارکرد: یکی دیگر از فاکتورهای تعویض روغن دیزل ژنراتور بر اساس تاریخ آن است. اگر ساعت‌های استفاده از دیزل ژنراتور کم است اما مدت زمان زیادی از تعویض روغن آن می‌گذرد، باید آن را تعویض کنید. این زمان معمولاً بین ۶ تا ۱۲ ماه است که بستگی به میزان مصرف و شرایط محیطی دیزل ژنراتور دارد.
- زمان تعویض روغن بر اساس بررسی کیفیت روغن: یکی دیگر از فاکتورهای زمان تعویض روغن بر اساس کیفیت روغن است. در چنین شرایطی باید روغن دستگاه و کیفیت آن را بررسی کنید. همچنین در برخی نمونه‌های دیزل ژنراتور سامانه‌های تحلیل روغن وجود دارد که بهترین زمان تعویض روغن موتور دیزل ژنراتور را به شما می‌گوید.
پیشنهاد می‌کنیم هر ۳ فاکتور بالا را درنظر داشته باشید و در صورت رسیدن زمان تعویض روغن دیزل ژنراتور بر اساس هرکدام از موارد بالا، حتماً روغن را تعویض کنید تا عمر مفید آن افزایش پیدا کند.
فاصله هر بار تعویض روغن موتورهای دیزل مکانیکی
فاصله بین هر بار تعویض روغن موتورهای دیزلی غیرالکترونیکی و مکانیکی به میزان استفاده شما از آن بستگی دارد که به‌صورت زیر است:
- فاصله هربار تعویض روغن در وضعیت استفاده سبک: در صورت استفاده چند ساعت در هفته، فاصله عوض کردن روغن بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ ساعت است.
- فاصله هربار تعویض روغن در وضعیت استفاده متوسط: در صورت استفاده چند ساعت در روز، فاصله تعویض آن بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ ساعت است.
- فاصله هربار تعویض روغن در وضعیت استفاده سنگین و ۲۴ ساعته: در صورت استفاده چند ساعت در روز، فاصله تعویض بین ۸۰ تا ۱۰۰ ساعت است.
البته درنظر داشته باشید که اگر دیزل ژنراتور برای مدت زمان طولانی خاموش است، پس از ۶ تا ۱۲ ماه باید روغن آن را تعویض کنید.
زمان تغییر فیلتر روغن موتورهای دیزلی
یکی از مهم‌ترین بخش‌های مربوط به روغن دیزل ژنراتور، فیلتر آن است. فیلتر روغن ملزم به تغییر ۶ ماه یک بار است که در این زمان بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ ساعت دستگاه کار کرده است. البته درنظر داشته باشید که رنگ و وضعیت روغن می‌تواند نشان‌دهنده سالم بودن فیلتر باشد! درصورتی‌که روغن تیره است و آلودگی زیادی در آن دیده می‌شود، احتمالاً فیلتر روغن هم نیاز به تعویض دارد.
همچنین بخوانید: انتخاب نحوه هواگیری دیزل ژنراتور؛ هواگیری دیزل ژنراتور چگونه است؟
روش‌های تشخیص زمان تعویض روغن دیزل ژنراتور
در این بخش چند مورد از مهم‌ترین روش‌های تشخیص زمان تعویض روغن را بررسی می‌کنیم که عبارتند از:
· تجربه‌های شخصی
اگر مدت زمان زیادی است که از دیزل ژنراتور موردنظرتان استفاده می‌کنید، احتمالاً اطلاعات کاملی در مورد بهترین زمان تعویض روغن دیزل ژنراتور دارید. در واقع خودتان می‌دانید که بر اساس نحوه مصرف، دیزل ژنراتور موردنظرتان چه زمانی نیاز به تعویض روغن دارد.
· راهنمای تولیدکننده روغن
هنگام خرید روغن برای تعویض آن، کافی است اطلاعات درج‌شده روی بسته‌بندی روغن را مشاهده کنید. اطلاعات کاملی در مورد سطح کیفی روغن و همچنین بهترین زمان تعویض روغن دیزل ژنراتور آمده که بهتر است بر اساس همان تعویض روغن دیزل ژنراتور را انجام دهید.
· بررسی رنگ و وضعیت روغن
هر از گاهی باید وضعیت روغن دستگاه را بررسی کنید! بهترین روغن موتور، روغنی است که رنگ آن زرد بوده و چربی لازم را داشته باشد. اگر رنگ روغن موتور به سمت سیاهی رفت و چربی آن خیلی کم بود، زمان تعویض آن رسیده است.
· بررسی کیفیت روغن و وضعیت آن
روغن دیزل ژنراتور با کیفیت‌های مختلفی تولید می‌شود که طبیعتاً هر چقدر کیفیت آن بالاتر بوده، مدت زمان استفاده از آن هم طولانی‌تر است. در چنین شرایطی برای عملکرد بهینه دیزل ژنراتور بهتر است از روغن‌های باکیفیت استفاده کنید تا علاوه بر عملکرد طولانی‌تر، بتوانید شاهد عملکرد بهینه موتور باشید.
· بررسی تعداد ساعت‌های کارکرد دستگاه
آخرین روش برای تشخیص زمان تعویض روغن دیزل ژنراتور، ساعت‌های کارکرد دستگاه است. پس از مدت زمان مشخصی که برای روغن تعیین شده است، باید ساعت‌های کارکرد را درنظر داشته باشید و با فرا رسیدن زمان تعویض روغن موتور دیزل ژنراتور، آن را تعویض کنید.
همینطور بخوانید: چک لیست دیزل ژنراتور؛ برای نگهداری از دیزل ژنراتور چه‌کار کنیم؟
مراحل تعویض روغن دیزل ژنراتور
اگر قصد تعویض روغن دیزل ژنراتور را دارید، لازم است مراحل زیر را طی کنید:
- خاموش کردن ژنراتور: در قدم اول باید ژنراتور را خاموش کنید و مطمئن شوید که هیچ‌گونه جریان برقی در آن وجود ندارد. این مسئله باعث می‌شود تا هنگام خالی بودن روغن، ژنراتور فعال نشده و امنیت شما هم تامین شود.
- آماده‌سازی روغن و وسایل اولیه موردنیاز: در این مرحله باید مواد اولیه موردنیاز مانند روغن، دستکش، پارچه‌های تمیز و… را متناسب با نوع ژنراتور خود تهیه کنید. در برخی ژنراتورها ممکن است نیاز به تنظیمات خاص برای تعویض روغن دیزل ژنراتور باشد که در دستورالعمل تولیدکننده آمده است.
- تعویض فیلتر روغن: در این مرحله باید فیلتر روغن قدیمی را درآورده و فیلتر روغن جدید را جایگزین آن کنید. حواستان باشد که در بسیاری از دیزل ژنراتورها درب برای فیلتر درنظر گرفته شده است که پس از تعویض فیلتر روغن باید آن را محکم ببندید.
- خارج کردن روغن قدیمی: با باز کردن درب تخلیه روغن می‌توانید روغن را خالی کرده و منتظر بمانید تا کاملاً تخلیه شود.
- تعویض روغن: پس از خالی شدن روغن قدیمی، روغن جدید را به آن اضافه کنید. حواستان باشد که روغن باید به‌اندازه استاندارد ریخته شود که معمولاً روی دستورالعمل تولیدکننده یا قسمت بررسی سطح روغن آمده است.
- روشن کردن ژنراتور: پس از تخلیه روغن و تعویض آن، باید ژنراتور را روشن کنید و از عملکرد سالم آن مطمئن شوید. حتماً بررسی کنید که ژنراتور نشتی نداشته باشد و روغنی از هیچ بخش آن خارج نشود.
اگر زمان تعویض روغن موتور دیزل ژنراتور رسیده است، با استفاده از مراحل بالا می‌توانید اقدام به تعویض روغن دیزل ژنراتور خود کنید.
سخن پایانی
یکی از مهم‌ترین مسائلی که هنگام استفاده از دیزل ژنراتورها باید درنظر بگیرید، زمان تعویض روغن دیزل ژنراتور است. در این مقاله به بررسی هرچیزی که لازم است در مورد زمان تعویض روغن موتور دیزل ژنراتور بدانید، پرداختیم. درصورتی که سوالی دارید، در بخش نظرات مطرح کنید تا شما را راهنمایی کنیم.
سؤالات متداول
عملکرد بهینه، کاهش مصرف سوخت، کاهش استهلاک قطعات، کاهش اصطکاک میان قطعات و… از مهم‌ترین مزایای تعویض به‌موقع روغن دیزل ژنراتور است.
بهترین زمان تعویض روغن موتور دیزل ژنراتور بستگی به کیفیت روغن، مدت زمان استفاده از دیزل ژنراتور در روز یا هفته، تاریخ آخرین تعویض روغن و… دارد.
بهتر است هر زمان که تعویض روغن انجام می‌دهید، فیلتر روغن دیزل ژنراتورها را هم تعویض کنید. البته گاهی اوقات بستگی به شرایط کاری و دستورالعمل سازنده ممکن است زمان تعویض آن‌ها متفاوت باشد.
ساعت کارکرد موتور، تاریخ آخرین تعویض، شرایط محیطی، کیفیت روغن، توصیه‌های سازنده ژنراتور و… از مهم‌ترین فاکتورهای تعویض روغن موتور دیزل ژنراتور هستند.
اصطکاک میان قطعات مختلف موتور افزایش پیدا کرده و منجر به مستهلک شدن آن‌ها می‌شود. همچنین دیزل ژنراتور عملکرد بهینه ندارد و مصرف سوخت آن افزایش پیدا می‌کند.