یکی از عوامل بسیار مهم در عملکرد درست و بهینه دیزل ژنراتورها، مقدار فشار روغن موتور دیزل است. اگر فشار روغن موتور دیزل در محدوده استاندارد باشد، عملکرد موتور سالم بوده و طول عمر آن هم افزایش پیدا می‌کند. درحالی‌که اگر فشار روغن موتور دیزل کم یا زیاد باشد، فشار زیادی به موتور وارد می‌شود و نیاز به تعمیر آن پیدا می‌کنید.
اما محدوده نرمال آن چقدر است و چطور می‌توان اندازه‌گیری کرد؟ در ادامه به بررسی این سؤال می‌پردازیم و دلایل افت فشار روغن موتور دیزل را به همراه راهنمای چک کردن بررسی می‌کنیم.
محدوده نرمال و اندازه‌گیری
اگر از دیزل ژنراتورها استفاده می‌کنید، یکی از مسائل بسیار مهمی که باید در مورد آن بدانید مقدار فشار روغن است؛ اما مقدار فشار روغن موتور دیزل باید چقدر باشد؟ معمولاً مقدار فشار روغن در دور آرام ۱ تا ۲.۵ بار است؛ اما هنگام فعال بودن موتور و بار کامل باید بین ۳ تا ۵ باشد. در موتورهای دیزلی بزرگ و صنعتی مقدار فشار روغن بالاتر است؛ چیزی حدود ۴ تا ۷ بار. همچنین هنگام استارت سرد ممکن است فشار روغن برای چند لحظه تا ۷ بار هم بالا رود که طبیعی است. همچنین دیاگرام سیستم روغن‌کاری به‌صورت زیر است، برای اطلاع از قیمت دیزل ژنراتور به صفحه خرید دیزل ژنراتور مراجعه کنید.
اما فشار روغن موتور دیزل چند بار است؟ در جدول زیر محدوده نرمال فشار روغن بر اساس دور موتور آمده است:
| فشار روغن معمول (PSI) | فشار روغن معمول (Bar) | وضعیت کارکرد | دور موتور (RPM) |
| ۱۵ – ۳۵ psi | ۱.۰ – ۲.۵ Bar | دور آرام (Idle) | ۶۰۰ تا ۸۰۰ |
| ۳۰ – ۵۰ psi | ۲.۰ – ۳.۵ Bar | نیم بار / گردش معمول | ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ |
| ۴۵ – ۶۵ psi | ۳.۰ – ۴.۵ Bar | بار متوسط | ۱۸۰۰ تا ۲۲۰۰ |
| ۵۰ – ۷۵ psi | ۳.۵ – ۵.۰ Bar | بار کامل / دور کاری | ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ |
| ۶۰ – ۸۵ psi | ۴.۰ – ۶.۰ Bar | بار سنگین یا عملکرد حداکثری | ۳۰۰۰ و بالاتر |
مقدار فشار روغن موتور دیزل باید با اطلاعات جدول بالا مقایسه شود تا ببینید که وضعیت کارکرد موتور چگونه است.
دلایل افت فشار روغن موتور دیزل + علائم آن
یکی از مهم‌ترین مسائلی که لازم است در مورد فشار روغن دیزل بدانید، دلایل افت آن است که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
· روغن کثیف
یکی از مهم‌ترین دلایل افت فشار روغن موتور دیزل، کثیف شدن آن به دلیل عدم توجه به سرویس‌های دوره‌ای است. با کثیف شدن روغن عملکرد سیستم روغن‌کاری مختل می‌شود و آسیب‌های جدی به قطعات داخلی موتور مانند یاتاقان‌ها وارد می‌کند! چرا که روغن آلوده پر از براده فلز، دوده، آلودگی‌های سوخت، رسوب و… است که می‌تواند اصطکاک بین قطعات مختلف ایجاد کرده و حتی به پمپ هم آسیب وارد کند. در نهایت هم باعث افت فشار روغن دیزل شده و عملکرد دستگاه با مشکل مواجه می‌شود.
· نشتی روغن
یکی دیگر از دلایل افت فشار روغن دیزل، نشتی آن است. گاهی اوقات وجود ترک در مخزن روغن یا نشتی از مسیر ورود روغن از منبع آن به داخل موتور باعث نشتی آن شده که سطح روغن کاهش پیدا می‌کند. با کاهش سطح روغن، پمپ روغن هم نمی‌تواند حجم مناسبی از روغن را وارد موتور کند که در نهایت باعث افت فشار می‌شود. البته فقط نشتی روغن منجر به کاهش سطح آن نمی‌شود؛ بلکه روغن‌سازی دستگاه، تبخیر شدن روغن و تعویض روغن دیزل ژنراتور در طولانی‌مدت از مهم‌ترین دلایل آن هستند که باید حتماً جدی گرفته شود.
· پمپ خراب
یکی دیگر از دلایل رایج افت فشار روغن دیزل، خرابی پمپ است. پمپ از قطعات مختلفی تشکیل شده است؛ مانند چرخ‌دنده‌ها و فیلتر روغن. وجود مشکل در هر کدام از آن‌ها می‌تواند باعث نرسیدن روغن کافی به دستگاه شود که فشار روغن کاهش پیدا می‌کند. در چنین شرایطی پمپ تحت فشار بالایی قرار می‌گیرد که احتمال آسیب بیشتر و حتی از کار افتادن آن وجود دارد. تعویض فیلتر روغن هم نقش مهمی در عملکرد پمپ دارد؛ چرا که اگر مسدود شده باشد، پمپ نمی‌تواند روغن را از منبع آن به قطعات داخلی موتور برساند و باید حتماً تعویض شود.
مهم‌ترین علائم افت فشار روغن کدام هستند؟
یکی از مسائلی که لازم است در مورد افت فشار روغن بدانید، علائم آن است. مهم‌ترین علائم افت فشار روغن عبارت‌اند از:
بالا رفتن دمای موتور
اولین نشانه افت فشار روغن موتور، بالا رفتن دمای موتور است! روغن موتور علاوه بر روانکاری قطعات داخلی موتور، وظیفه خنک کردن قطعات را هم دارد که اگر فشار روغن کافی نباشد، این اتفاق نمی‌افتد و دمای موتور بالا می‌رود.
لرزش موتور و افت توان
یکی از نشانه‌های افت فشار روغن، لرزش موتور دیزل و افت توان است. در چنین شرایطی به علت اصطکاک زیاد میان قطعات، عملکرد موتور نامنظم شده و لرزش زیادی در آن ایجاد می‌شود. همچنین توان آن به‌شدت افت پیدا می‌کند که باید علت افت فشار روغن را بررسی کنید.
روشن شدن چراغ هشدار
یکی از مهم‌ترین نشانه‌های افت فشار روغن، روشن شدن چراغ هشدار است. در چنین شرایطی چراغ آلارم فشار (Oil Pressure) را مشاهده می‌کنید که باید دستگاه را خاموش کرده و به دنبال علت افت فشار روغن بگردید. همچنین اگر ژنراتور شما صفحه نمایش دارد، احتمالاً خطای P0522 در آن دیده می‌شود که باز هم نشان‌دهنده کاهش شدید فشار روغن در دستگاه است.
عملکرد نامناسب در دور موتور پایین
اگر با مسئله سفت کار کردن موتور در دور موتورهای پایین روبرو شدید، احتمالاً فشار روغن در موتور کافی نیست و باید سطح روغن و پمپ را بررسی کنید. البته این موضوع ممکن است به دلیل خرابی سنسورها هم باشد.
صدای غیرطبیعی از ناحیه یاتاقان‌ها
یکی از نشانه‌های کاهش فشار روغن موتور دیزل، صدای غیرطبیعی از یاتاقان‌ها آن است! دلیلش این است که روغن کافی برای روانکاری یاتاقان‌ها وجود ندارد و تحت فشار بالایی قرار گرفته و گاهی اوقات هم نیاز به تعمیر موتور پیدا می‌کنید. در چنین شرایطی باید فوراً موتور را خاموش کنید تا آسیب جدی به آن وارد نشود؛ سپس روغن را تعویض کنید تا موتور بتواند عملکرد مناسبی داشته باشد.
بوی سوختگی روغن یا تغییر رنگ غیرعادی
یکی از نشانه‌های افت فشار روغن، بوی سوختگی یا تغییر رنگ غیرعادی روغن است. در چنین شرایطی حجم پایین روغن باعث افزایش دمای بسیار زیاد آن شده و این موضوع باعث نشت بوی سوختگی از آن می‌شود. همچنین اگر رنگ روغن را بررسی کنید، متوجه تغییر رنگ غیرعادی آن می‌شود که باید هرچه سریع‌تر تعویض روغن انجام دهید.
راهنمای چک کردن و تنظیم فشار روغن موتور دیزل
اگر قصد بررسی فشار روغن را دارید احتمالاً این سؤال برایتان پیش می‌آید که چطور فشار روغن رو تست و تنظیم کنیم؟ در این بخش چک لیست ۸ مرحله‌ای برای تست مقدار فشار روغن موتور دیزل ارائه می‌کنیم که با کمک آن می‌توانید فشار روغن دستگاه را بررسی کنید:
۱. چک کردن سطح روغن
اولین و راحت‌ترین کار برای تست فشار روغن موتور دیزل، چک کردن سطح روغن است. برای این کار زمانی که موتور خاموش و سرد است، گیج روغن را بیرون کشیده و سطح روغن را بررسی کنید؛ سطح روغن باید بین MIN و MAX باشد. همچنین اگر روغن کف کرده یا شیری‌رنگ شده، احتمال خرابی موتور و افت شدید فشار روغن وجود دارد.
۲. بررسی فیلتر روغن
مسدود شدن فیلتر روغن یکی از دلایل افت فشار است که باید در سرویس‌های دوره‌ای آن را تعویض کنید. همچنین استفاده از فیلترهای روغن اورجینال کمک زیادی به افزایش فشار روغن و عملکرد بهتر پمپ می‌کند.
۳. بررسی پمپ روغن
اگر با مشکل نشتی در کارتل روغن یا بخش‌های دیگر آن روبرو نیستید، باید پمپ روغن را بررسی کنید. گاهی اوقات صافی پمپ روغن مسدود است که با تمیز کردن مشکل رفع می‌شود.
۴. بررسی لقی یاتاقان‌ها
اگر فشار در تمام دورها کم است، احتمالاً یاتاقان میل‌لنگ یا میل‌سوپاپ مشکل دارد. همچنین ساییده شدن یاتاقان‌ها هم باعث فرار روغن و کاهش فشار می‌شود که باید هرچه زودتر آن را تعمیر کنید.
۵. بررسی سیم‌کشی سنسور
یکی دیگر از مراحل تست فشار روغن دیزل ژنراتور، بررسی سیم‌کشی آن است؛ باید سیم‌کشی از سنسور تا ECU بررسی شود. برای این کار مولتی‌متر روی Continuity باشد و قطعی ی اتصال بدنه را چک کنید.
۶. نصب گیج فشار روغن مکانیکی
یکی دیگر از راه‌های تست فشار روغن استفاده از گیج مکانیکی است؛ در این حالت باید سنسور را باز کرده و گیج را با رابط مناسب نصب کنید. در این روش باید موتور روشن باشد و فشار را بررسی کنید: دور آرام بین ۱ تا ۲.۵ بار، دور ۱۵۰۰ بین ۲ تا ۳.۵ و دور بالا بین ۳.۵ تا ۵. اگر فشار نرمال بوده؛ اما چراغ هشدار روشن است، مشکل الکتریکی است. اگر هم گیج فشار پایین را نشان دهد، مشکل واقعی است.
۷. بررسی اویل کولر و مخزن روغن
یکی دیگر از دلایل افت فشار گرفتگی اویل کولر است که باعث محدود شدن جریان و افت فشار می‌شود. همچنین نشتی داخلی مخزن روغن یا اتصالات آن هم می‌تواند منجر به افت فشار شود.
۸. بررسی سنسور فشار روغن با مولتی‌متر
آخرین روش تست مقدار فشار روغن موتور دیزل، تست سنسور فشار روغن با مولتی‌متر است. برای این کار ابتدا سوکت سنسور را جدا کنید و مولتی‌متر را روی اهم قرار دهید. در حالتی که موتور خاموش است باید اتصال وجود داشته باشد، یعنی صفر اهم. درحالی‌که موتور روشن است باید اتصال قطع شود، یعنی مقاومت بی‌نهایت. همچنین در سنسورهای آنالوگ باید مولتی‌متر را روی ولتاژ DC قرار دهید، موتور را روشن کنید و خروجی را ببینید؛ مقدار خروجی باید بین ۰.۵ تا ۴.۵ ولت باشد. اگر عددی ثابت مشاهده کردید، سنسور خراب است.
بیشتر بخوانید: آشنایی با ۸ اشتباه در نگهداری دیزل ژنراتورها
سخن پایانی
یکی از مهم‌ترین مسائلی که لازم است در مورد دیزل ژنراتورها بدانید، فشار روغن موتور دیزل است. همچنین باید دلایل افت فشار روغن موتور دیزل را به همراه نشانه‌های آن بدانید که در این مقاله به بررسی کامل آن پرداختیم. اگر سوالی دارید، از طریق بخش نظرات مطرح کنید تا شما را به صورت کامل راهنمایی کنیم. همچنین اگر با مشکل افت فشار روغن دیزل ژنراتورها روبرو هستید، کافی است درخواست خود را در سایت رخشا دیزل آسیا ثبت کنید تا کارشناسان ما جهت تعمیر دستگاه با شما تماس بگیرند.