دیزل ژنراتورها ساختار پیچیدهای دارند و از قطعات مختلفی تشکیل شدهاند. هر کدام از این قطعات وظیفه خاص خود را دارند و در صورت خرابی، عملکرد ژنراتور مختل میشود. یکی از قطعات بسیار مهم در دیزل ژنراتور، گاورنر است. این قطعه حیاتی و کاربردی، دور موتور دیزل را تنظیم میکند. اما گاورنر دیزل ژنراتور چیست و انواع آن کدام است؟ در این مقاله قصد داریم هر چیزی که لازم است در مورد گاورنر دیزل ژنراتور بدانید را بررسی کنیم.
گاورنر دیزل ژنراتور چیست؟
گاورنر یکی از قطعات مهم در موتورهای دیزل است که وظیفه تنظیم دور موتور را بر عهده دارد. در واقع این قطعه، دور موتور را در یک محدوده ثابت نگه میدارد و باعث عملکرد بهینه موتور دیزل میشود. حال اگر این قطعه به درستی کار نکند، چه اتفاقی میافتد؟ اگر تنظیم دور موتور به درستی انجام نشود، عملکرد بهینه موتور مختل میشود و ممکن است در قطعات آن موتور دیزل، نقص ایجاد کند.
با توجه به این که گاورنر دیزل ژنراتور در تجهیزات تولید برق استفاده میشود، علاوه بر دور موتور، کنترل سرعت و فرکانسی چرخشی هم اهمیت بسیار زیادی دارد. اگر فرکانس خروجی از موتور تغییر کند، ولتاژ توان الکتریکی هم تغییر میکند و حتی روی میزان سوختی که به موتور میرسد هم تاثیر خواهد داشت. پس وجود این قطعه در موتورهای دیزلی بسیار مهم است و باید عملکرد صحیحی داشته باشد.
پیشنهاد نی کنیم از صفحه خرید دیزل ژنراتور دیدن کنید.
کاربرد گاورنر
یکی دیگر از مهمترین مسائلی که لازم است در مورد گاورنر دیزل ژنراتور بدانید، کاربرد آن است. این قطعه سوخت موتور را تنظیم میکند و با تنظیم آن، سرعت موتور را ثابت نگه میدارد. همچنین باعث پایداری تعداد دور موتور در دقیقه میشود.
مهمترین وظایف گاورنر دیزل ژنراتور چیست؟
در بخش قبلی با وظیفه کلی گاورنر آشنا شدید که همان تنظیم دور موتور است. اما وظایف گاورنر ژنراتور بهصورت جزئیتر کدام است؟
به صورت کلی 10 وظیفه مهم دارد که عبارتند از:
- کنترل سرعت: اولین وظیفه آن، کنترل سرعت است که حرکت موتور را بر حسب تعداد دور در دقیقه اندازهگیری کرده و کنترل میکند.
- تنظیم فرکانس: فرکانس اکثر سیستمهای الکتریکی بین 50 تا 60 هرتز است و وظیفه گاورنر اندازهگیری و تنظیم آن است. البته این کار با کنترل دور موتور انجام میشود و با ایجاد فرکانس ثابت و پایدار، کیفیت برق را بالا میبرد.
- تنظیم ولتاژ: سرعت موتور تاثیر مستقیم روی ولتاژ خروجی از ژنراتور دارد. با تنظیم ولتاژ، توان الکتریکی موردنیاز در محدوده ولتاژ تعیین شده انجام میشود و خروجی آن ایمن خواهد بود.
- تغییر در تقاضای بار الکتریکی: یکی دیگر از وظایف مهم گاورنر، پاسخ به تقاضای بار الکتریکی است. گاورنر با کم و زیاد کردن سوخت، سرعت و خروجی را پایدار و ثابت نگه میدارد. همچنین هنگام کاهش تقاضا و بار الکتریکی، میزان سوخت کاهش پیدا کرده و از سرعت گرفتن آن جلوگیری میکند.
- ثبات و همگامسازی: گاورنر نقش بسیار مهمی در حفظ پایداری ژنراتور دارد که طی یک عملیات موازی، شرایط مناسب را بررسی کرده و ایجاد میکند.
- اشتراک بار در عملیات موازی: اگر چندین ژنراتور با هم کار کنند، گاورنر با توزیع یک نواخت بار میان ژنراتورها به عملکرد صحیح و درست آن کمک میکند. این امر باعث تعامل بار میشود و از بارگذاری بیش از اندازه و توان ژنراتور جلوگیری خواهد کرد.
- حفاظت از بارهای اضافه: اگر بار اضافهای به موتور وارد شود، گاورنر آن را بررسی کرده و با کاهش سوخترسانی از وارد شدن آسیب جلوگیری میکند. در شرایط خاص، ممکن است سوخترسانی قطع و موتور خاموش شود.
- کنترل دریچه گاز: بخشی از دریچه گاز توسط گاورنرها کنترل میشود که این قطعه با تنظیم جریان سوخت، شرایط لازم را برای تنظیم دقیق سرعت و توان موتور فراهم میکند.
- انتقال بار: در گاورنر، تغییرات سریع بار تحت کنترل قرار میگیرد و فرکانس یا ولتاژ نوسانی تنظیم میشود.
- حالتهای مختلف کنترل: در بسیاری از گاورنرها حالتهای کنترلی مختلفی وجود دارد که موتور در بهترین و بهینهترین حالت ممکن کار کند.
بیشتر بخوانید: خطاهای دیزل ژنراتور
انواع گاورنر
یکی از مهمترین مسائلی که باید در مورد گاورنر بدانید، انواع آن است. گاورنر دیزل ژنراتور انواع مختلفی دارد که بر اساس موارد مختلف، دستهبندی میشود. در این بخش انواع گاورنر را بر اساس موارد مختلفی بررسی میکنیم.
انواع گاورنر ژنراتور بر اساس مکانیزم
گاورنر بر اساس مکانیزمی که دارد به 4 نوع دستهبندی میشود که عبارتند از:
گاورنر مکانیکی
یکی از انواع گاورنر است که محرک را مستقیم به حرکت درآورده و آن را به جلو حرکت میدهد.
گاورنر الکترونیکی
این گاورنر که یکی از انواع گاورنر است، تغییرات دور موتور را به کمیتهای الکترونیکی تبدیل میکند و با تقویت موتور، محرک آن را کنترل خواهد کرد.
گاورنر پنوماتیک
گاورنر بادی یا پنوماتیک یکی از انواع گاورنر است که با استفاده از دیافراگم برای القای تغییراتی در خلأ لوله ورودی، مکانیزم موتور را ارتقا داده و موتور را کنترل و تنظیم میکند.
گاورنر تنظیم سرعت هیدرولیک
این نوع گاورنر با کمک یک قطعه القایی باعث بهکار افتادن سرور هیدرولیک شده و آن را حرکت میدهد. این قطعات القایی کوچک هستند اما قدرت زیادی دارند و نیاز موتورهای دیزلی را تا 10 هزار اسب بخار فراهم میکند. همچنین دقت بسیار بالایی داشته و دارای نیروی محرکه بسیار قوی است که موتور را بهصورت خودکار کنترل و تنظیم میکند. ساختار آن هم بسیار پیچیده است و همین مسئله باعث شده تا در موتورهایی که قدرت بسیار زیادی دارند، استفاده شود.
انواع گاورنر ژنراتور بر اساس محدوده سرعت
یکی دیگر از معیارهای تقسیمبندی گاورنر، محدوده سرعت آن است و انواع گاورنر ژنراتور بر اساس سرعت عبارتند از:
گاورنر تک برنامهای
این نوع گاورنر برای یک سرعت تنظیم و کالیبره میشود و برای موتورهایی که با سرعت ثابت کار میکنند، مناسب است؛ مانند کمپرسور هوا.
گاورنر دو قطبی
این نوع گاورنر برای دو حالت سرعت تنظیم و کالیبره میشود؛ یکی سرعت بالا و یکی سرعت پایین. این گاورنر را بیشتر در ماشینهای سنگین میتوان دید! اتومبیل در سرعت بالا پایداری کمتری دارد و برای جلوگیری از بروز حادثه، از گاورنر دو قطبی برای سرعت بالا استفاده میشود.
گاورنر چند سرعته
یکی از انواع گاورنر است که عملکرد آن در محدوده سرعت موتور دیزل است.
در موتورهای دیزلی، اپراتور سرعتهای مختلفی را تنظیم میکند و گاورنر دائماً در حال کنترل آن است. اگر نیاز به سرعت بیشتر باشد، گاورنر سرعت موتور را تنظیم میکند تا راندمان افزایش پیدا کرده و خرابی ژنراتور کمتر شود.
نحوه عملکرد گاورنر در دیزل ژنراتور
یکی از مهمترین مسائلی که لازم است قبل از آموزش نصب گاورنر بدانید، نحوه عملکرد گاورنر است. این قطعه در 6 مرحله سرعت موتور را تنظیم میکند که عبارتند از:
- دریافت بازخورد سرعت: در اولین مرحله، سنسورهای سرعت گاورنر بازخوردی از طرف موتور دریافت و چرخش آن را اندازهگیری میکنند. این بازخورد با استفاده از حسگرهای الکترونیکی انجام میشود و بسیار دقیق است.
- تنظیم سرعت: در مرحله بعد، سرعت موردنظر که توسط اپراتور موتور تنظیم شده است، به گاورنر منتقل میشود. البته این سرعت ممکن است علاوه بر اپراتور، توسط بخش کنترل سیستم هم تنظیم شود.
- بررسی و محاسبه توسط گاورنر: در این مرحله گاورنر اختلاف بین سرعت واقعی موتور و نقطه تنظیم سرعت را بررسی کرده و اگر خطایی وجود داشته باشد، آن را محاسبه میکند.
- تولید سیگنال کنترل: در این مرحله بر اساس خطای محاسبه شده در مرحله قبلی، گاورنر سیگنال کنترلی تولید میکند که موقعیت و مکانیزم سوخت مصرفی تعیین شود.
- تنظیم سوخت: در این مرحله سیگنال کنترل از سمت گاورنر دریافت شده و بر اساس سیگنال کنترل سوخت، جریان سوخت تنظیم میشود.
- تنظیم سرعت: در مرحله آخر، توان خروجی موتور بر اساس نرخ جریان سوخت تغییر میکند و سرعت موتور هم تنظیم خواهد شد.
البته مرحله کنترل گاورنر به پایان نمیرسد و دائماً در حال نظارت بر سرعت موتور است. همچنین کنترلهای لازم برای حفظ و ثبات در نقطه تنظیم انجام شده و تغییرات بار هم جبران میشود.
تنظیمات گاورنر دیزل ژنراتور
یکی از مهمترین مراحلی که در آموزش نصب گاورنر باید اطلاعات کافی در مورد آن کسب کنید، تنظیمات آن است. البته تنظیم گاورنر دیزل ژنراتور نیاز به تخصص، دانش و تجربه کافی دارد که اگر نداشته باشید، با تنظیم نادرست به موتور آسیب وارد میکنید. حال اگر خودتان تخصص کافی دارید و نیاز به یک راهنما دارید، مراحل زیر به شما کمک خواهد کرد.
- در مرحله اول، موتور دیزل موردنظرتان را روشن کنید.
- پس از گرم شدن موتور، ابتدا باید تنظیمات پتانسیومتر را انجام دهید. این قطعه یک مقاومت 3 ترمینالی است و روی گاورنر دو پتانسیومتر وجود دارد.
- در این مرحله باید ضریب بهره را تنظیم کنید! برای این کار باید پتانسیومتر را بچرخانید تا موتور از حالت عملکرد معمولی خارج شود. پس از آن که جریان عادی موتور تغییر کرد، باید پتانسیومتر را برخلاف مرحله قبل بچرخانید تا موتور به حالت عادی برگردد. پس از طی کردن مراحل بالا، ضریب بهره تنظیم میشود.
- در نهایت، زمان تنظیم پتانسیومتر دوم میرسد تا پایداری انجام شود. این مرحله هم دقیقاً مانند مرحله قبل است و با تنظیم آن، دستگاه به پایداری کامل میرسد.
باز هم پیشنهاد میکنیم برای تنظیم گاورنر دیزل ژنراتور، حتماً از یک متخصص باتجربه کمک بگیرید! چرا که تنظیم نادرست آن میتواند منجر به آسیب به موتور شود و مشکلات عملکرد زیادی را ایجاد کند.
سخن پایانی
گاورنر دیزل ژنراتور یکی از قطعات مهمی است که بهعنوان کمککننده در کنار موتور قرار میگیرد و وظیفه آن، تنظیم تعداد دور موتور است. انواع گاورنر بر اساس مکانیزم و محدوده سرعت تقسیمبندی میشوند و هر کدام قابلیتهای خاص خود را دارند. در این مقاله به بررسی پاسخ سوال «گاورنر دیزل ژنراتور چیست» پرداختیم، انواع آن و در نهایت، آموزش نصب گاورنر تنظیمات را بررسی کردیم. اگر در مورد گاورنر دیزل ژنراتور سوالی برایتان پیش آمده، در بخش نظرات مطرح کنید تا پاسخ سوالتان را بگیرید.